İbn Haldun ve İktisat

Doğulu ve batılı bir çok düşünürü etkilemiş olan Ebu Zeyd Veliyyuddin Abdurrahman b. Muhammed b. Haldun el-Hadramî (1332 Tunus/1406 Kahire) 14. Asırda sınırlı kalmayıp günümüzde de hissedilmekte ve hakkında çeşitli çalışmalar yapılmaktadır. İbn-i Haldun’un ilgi alanına dahil olmayan hiçbir ilim dalı yok gibidir. İbn-i Haldun’un düşünce sistemi hakkında yapılan çalışmalarda genellikle onun sebeb-sonuç ilkesi üzerindeki vurgusuna dikkat çekilmiştir. Bu haliyle orta çağlardan çok günümüzün modern-bilimsel metodunu uygulamıştır ve uygulamalı, analitik, kapsamlı ve daha önemlisi dinamik bir metoda sahiptir.[1] İbn-i Haldun Doğunun geleneksel hikmetinden beslenen ve kendi görüşleri de bu bilgeliğin bir parçası haline gelen son derece önemli bir düşünürdür.[2] İbn-i Haldun iktisadi ilişkilerde mücadeleyi değil dayanışmayı, işbirliği benimser. Onun bu görüşünü sadece iktisat alanında değil, çalıştığı her dalda görebiliriz.
Bu çalışmamızda İbn-i Haldun’un iktisadi görüşleri üzerinde özet olarak durulmuştur. Bu bağlamda onun; iktisadi faaliyet ve işbölümü, emek kavramı, nüfus, fiyat ve para, gelir ve servet dağılımı, devletin ekonomideki rolü konularındaki görüşlerine kısaca değinilmiştir.

Yazının tamamını okumak için tıklayınız.

[1] Falay Nihat, İbn-i Haldun’un İktisadi Görüşleri, İstanbul Üni. İktisat Fak. Yay., 1978, İst., s.21.

[2] Kozak İbrahim Erol, İbn-i Haldun’a göre İnsan-Toplum-İktisat, Pınar Yay., 1984, İst., s.25.